Cơ quan này cũng tuyên bố sẽ giữ ổn định mức LS này từ ngày 11.6 đến hết năm 2012, nếu không có những “cú sốc” về kinh tế vĩ mô.

Tiến tới tháo trần lãi suất

Hôm qua (10.6), NHNN đã chính thức cung cấp một số thông tin giải thích rõ hơn về quyết định giảm LS. Phó thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết, căn cứ cho đợt điều chỉnh lần này do lạm phát kỳ vọng năm nay chỉ rơi vào khoảng 7 - 8%, cùng với thanh khoản của các NH thương mại được cải thiện đáng kể, thậm chí tiền đồng đang khá dư thừa. Vì vậy, mức LS tiền gửi tối đa trước đó 11%/năm là khá cao. “Nếu so với LS đồng USD hiện khoảng 2%/năm, và tỷ giá năm nay NHNN cam kết không biến động quá 3%, cán cân thanh toán thặng dư khoảng 5 tỉ USD, thì người gửi tiền VNĐ với LS 9%/năm, giữ VNĐ vẫn hoàn toàn có lợi nhất” - ông Hưng chia sẻ.

Nguyên nhân thứ hai, theo bà Nguyễn Thị Hồng - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, việc NHNN đồng thời quy định trần huy động và trần cho vay với biên độ 3 - 4%/năm, và cho các NH thương mại được thỏa thuận LS tiền gửi đối với kỳ hạn trên 1 năm để tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tín dụng (TCTD) cơ cấu lại nguồn vốn theo kỳ hạn và theo hướng tốt lên. Đây cũng là một bước đi để tiến tới dỡ bỏ trần LS tiền gửi tối đa đối với VND trong thời gian tới.

Cũng theo bà Hồng, việc quy đình trần LS cho vay chỉ áp dụng đối với 4 lĩnh vực ưu tiên ở trên, bởi nếu áp dụng một mức trần chung sẽ dẫn đến tình trạng cào bằng LS cho vay đối với tất cả các lĩnh vực, khách hàng. Thậm chí, nếu chỉ quy định chênh lệch giữa lãi “đầu vào” và “đầu ra” chưa đủ để đạt mục tiêu giảm LS vì các TCTD yếu kém, đang gặp khó khăn thanh khoản có thể tăng LS huy động lên cao, mở rộng huy động vốn, dẫn đến cạnh tranh không lành mạnh, kéo lãi vay tăng cao.

Lãi suất đồng loạt giảm

Quyết định của NHNN nhanh chóng được các NH thương mại hưởng ứng. Cụ thể, NH TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) triển khai ngay “Chương trình hỗ trợ LS đối với DN vừa và nhỏ, hộ sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu” với tổng hạn mức tín dụng lên tới 5.000 tỉ đồng, LS cho vay bằng VNĐ tối đa 12%/năm. Ông Nguyễn Văn Lê - Tổng giám đốc SHB cho biết, NH đã điều chỉnh trước kỳ hạn và điều chỉnh cả trên các hợp đồng cũ cho nhiều DN với mức LS cho vay mới xuống còn khoảng 14 -15%/năm.

Phó chủ tịch HĐQT NH TMCP Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) Nguyễn Đức Hưởng cho hay, không đợi đến khi NHNN giảm, mà trước đó, NH này cũng đã phải tự hạ LS cho vay xuống mức 11-12%/năm. Bởi nếu không hạ, DN không vay được, mà DN “chết” thì các NH cũng “chết” theo.

Ông Nguyễn Ngọc Bảo - Chủ tịch HĐQT của Agribank, thẳng thắn chia sẻ, DN chưa tiếp cận được vốn do các NH còn phải đảm bảo sự an toàn, với những “chuẩn” tín dụng nhất định. Tuy nhiên, có khoảng 50% số khách hàng là DN tốt với vòng quay vốn nhanh, khoảng 3 tháng, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại, bán lẻ, xuất khẩu đã được hưởng theo các đợt giảm LS. 30% DN đang hoạt động cầm chừng, sẽ được các NH cơ cấu nợ theo hưởng “nới lỏng hơn một chút”, tức không tăng nhóm nợ xấu, để đảm bảo LS ở mức hợp lý, nhưng khoảng 20% số DN có nguy cơ phá sản, khó được hưởng ưu đãi LS và nếu cần phải xử lý dứt điểm.