Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Thành Biên cho biết, năm 2011 xuất khẩu của Việt Nam đạt kim ngạch 96,91 tỷ USD, tăng 32,4% so với năm 2010; nhập khẩu đạt 106,75 tỷ USD. Theo đó, đây là lần đầu tiên kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam vượt mốc trên 200 tỷ USD, đứng thứ 5 trong khối ASEAN. Có được thành quả này là nhờ chính các doanh nghiệp đã tích cực chủ động hội nhập, thâm nhập sâu vào các thị trường tiềm năng, “đấu” sản phẩm hàng hóa với doanh nghiệp các nước có cùng nhóm hàng xuất khẩu nhưng chiếm ưu thế hơn về giá cả, chất lượng và mẫu mã sản phẩm.

Tuy nhiên, sang 2012 cùng với khó khăn của nền kinh tế toàn cầu và trong nước. Việc doanh nghiệp mở rộng sản xuất, tăng cường xúc tiến xuất khẩu cũng như tiến vào thị trường các nước đang gặp rất nhiều khó khăn, thách thức. Chính vì vậy, Diễn đàn xúc tiến xuất khẩu 2012 với sự có mặt của tất cả các Cục, Vụ hỗ trợ doanh nghiệp (thuộc Bộ Công thương), đây là cơ hội doanh nghiệp phản ánh những khó khăn của mình, qua đó bàn hướng giải quyết. Đồng thời, đây là diễn đàn mở cung cấp thông tin cập nhật nhất tới các doanh nghiệp Việt Nam để có định hướng xuất khẩu trong thời gian tới.

Cước vận tải một container của Việt Nam đắt hơn Trung Quốc tới hơn 20%.

Với tư cách quản lý, ông Nguyễn Duy Khiên, Vụ trưởng Vụ Châu Mỹ chia sẻ: Thực tế khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam đi các nước đang có nhiều khó khăn, ngã nào cũng có đối thủ xứng tầm. Hàng cao cấp đã có các nước châu Âu sản xuất, mảng hàng giá rẻ người Trung Quốc đã nắm trọn. Vậy doanh nghiệp Việt Nam phải tìm được thị trường ngách cho hàng hóa của mình, không quá xa xỉ, nhưng cũng không quá rẻ để có thể chen vào "miếng bánh" thị phần vốn rất nhiều tiềm năng nhưng cũng không ít đối thủ hiện nay.

Cũng nói thêm về hướng đi cho doanh nghiệp, ông Lý Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Châu Phi, Tây Á, Nam Á (Bộ Công thương) phân tích: Thực tế hàng Việt Nam hiện nay muốn xuất được phải đi xa, tìm kiếm thị trường mới. Châu Phi cũng là thị trường tiềm năng chờ khai phá, tuy nhiên do địa lý cách trở nên giá cước vận tải, hiểu biết đối tác là trở ngại cho nhiều doanh nghiệp. Hiện cùng xuất đi các nước nhưng cước vận tải một container của Việt Nam đắt hơn Trung Quốc tới hơn 20%. Nếu ta xuất hàng hóa đi ít thì cước vận tải đã "ăn" hết cả vào vốn, nhất là những mặt hàng cồng kềnh như thủ công mỹ nghệ, đồ gỗ… rất cần phải tính toán sao cho tối ưu.

Cũng trong khuôn khổ Vietnam Expo 2012, ngoài Diễn đàn xúc tiến xuất khẩu, các hội thảo thúc đẩy xúc tiến xuất khẩu vào các thị trường như Hồng Kông, châu Âu; hội thảo Thiết kế gian hàng Việt - hướng đến sự phát triển thiết kế cho các doanh nghiệp… cũng được tổ chức. Theo đại diện Bộ Công thương, "biết mình, biết người" trong lúc khó khăn mới có cơ hội tìm kiếm được thị phần xuất khẩu trong năm 2012 đầy biến động này…