Bài toán phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2012
Trong những ngày cận kề cuối năm 2011, bài toán tăng trưởng tín dụng của riêng các NHTM đang trở thành tâm điểm chú ý.
Định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2012 chỉ khoảng từ 15% - 17% và tăng trưởng tổng phương tiện thanh toán trong khoảng 14% - 16% đã được NHNN xác định rất rõ. Tuy nhiên bài toán đặt ra là chỉ tiêu phân bổ tăng trưởng tín dụng ở các NHTM trong năm 2012 sẽ như thế nào?
Tiêu chí nào làm căn cứ cho việc phân bổ?
(1) Lịch sử hoạt động của ngân hàng là điều cần được quan tâm đầu tiên. Với định hướng mở rộng tín dụng cho sản xuất và thu hẹp tín dụng phi sản xuất, thì việc những NHTM triển khai các hoạt động phi sản xuất sẽ bị theo dõi sát sao hơn cùng với một mức tăng trưởng tín dụng hạn chế.
(2) Tỷ lệ an toàn vốn (CAR) cần được xem xét để đánh giá mức độ quản trị rủi ro của ngân hàng, tránh việc tăng trưởng nóng, không bền vững.
(3) Nợ xấu, thanh khoản và quản trị rủi ro yếu kém… cũng là những điều cần phải xét đến khi phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các NHTM.
Việc xây dựng các tiêu chí nếu không được minh bạch hóa sẽ càng làm dấy lên mối nghi ngại về cơ chế “xin – cho” trong phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng. Từ đó, tiêu cực phát sinh sẽ phần nào làm mờ nhạt những nỗ lực tái cấu trúc trong hệ thống ngân hàng.
Hạ lãi suất: Giải pháp nào ít rủi ro?
Thông tin giữ nguyên trần lãi suất huy động 14%/năm đến hết tháng 12/2011 của NHNN đã phần nào dẹp bỏ những tin đồn trong thời gian gần đây.
Động thái hạ lãi suất cho vay của BIDV đối với một nhóm đối tượng ưu tiên lại làm dấy lên hy vọng liệu hiệu ứng domino hạ lãi suất có xảy ra trên toàn thị trường?
Về cơ bản, khi phải sử dụng các biện pháp hành chính để hạ mặt bằng lãi suất thì những rủi ro phát sinh là điều khó tránh khỏi.
Thực tế đã cho thấy, việc áp trần lãi suất huy động 14%/năm một cách nghiêm ngặt trong những tháng vừa qua đã phần nào phát huy được tác dụng. Tuy nhiên, ở một khía cạnh nào đó, động thái này cũng mang lại những rủi ro cho hệ thống ngân hàng như đề cập trong các bình luận truớc đây của chúng tôi.
Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế lại cho rằng việc áp trần lãi suất cho vay sẽ mang lại những tác động trực tiếp đến mặt bằng lãi suất của nền kinh tế. Vậy đâu là những lợi ích và khó khăn?
Lợi ích của việc áp trần lãi suất cho vay
(1) Việc áp trần lãi suất cho vay sẽ tác động trực tiếp đến mặt bằng lãi suất; từ đó giảm bớt gánh nặng cho chi phí vốn cho nền kinh tế vốn đang phải "còng lưng" gánh chịu.
(2) Động thái này phần nào giải quyết được những "nghịch lý" chênh lệch quá lớn giữa lãi suất cho vay và lãi suất huy động.
(3) Việc áp trần lãi suất cho vay sẽ giảm chi phí cho vốn vay, nhưng không ảnh hưởng nhiều đến dòng vốn đang luân chuyển trong hệ thống ngân hàng.
Khó khăn của việc áp trần lãi suất cho vay
(1) Việc áp trần lãi suất cho vay sẽ khiến các NHTM hạn chế những hoạt động tín dụng; từ đó, khả năng tiếp cận nguồn vốn của các nhà đầu tư sẽ bị thu hẹp lại và ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh.
(2) Không loại trừ các hình thức lách luật tinh vi hơn xảy ra sẽ khiến cho công tác điều tra, xử phạt gặp nhiều khó khăn.
Tỷ giá hạ nhiệt: Lạc quan quá sớm?
Dự kiến lượng kiều hối về Việt Nam trong năm 2011 đạt 9 tỷ USD, và kéo theo đó là cán cân thanh toán tổng thể thặng dư khoảng 3 tỷ USD. Kết quả này cộng với việc áp dụng nghiêm khắc Nghị định 95 đã góp phần hạ nhiệt áp lực tỷ giá trong những ngày cuối năm 2011.
Tuy nhiên, còn quá sớm để lạc quan khi mà những vấn đề yếu kém nội tại của nền kinh tế như nhập siêu, biến động trên thị trường vàng, tâm lý kỳ vọng đồng nội tệ tiếp tục mất giá... vẫn còn đó.
Điều này được thể hiện khá rõ nét thông qua động thái nâng tỷ giá bình quân liên ngân hàng của NHNN lên 20,813 VND/USD (tăng 0.9% so với mức 20,628 VND/USD) nhằm giảm sốc tỷ giá trong những tháng đầu năm 2012 tới. Do đó, cũng không loại trừ khả năng tỷ giá tiếp tục được điều chỉnh tăng thêm trong thời gian tới.
Tin tức vĩ mô trong nước nổi bật
• Theo thống kê của NHNN, tăng trưởng tín dụng tòan hệ thống trong năm 2011 dự kiến chỉ ở mức 12 – 13%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu đã điều chỉnh là 15 – 16%, và là mức thấp nhất chưa từng có trong lịch sử phát triển ngành ngân hàng.
• Trung tuần tháng 12 này, NHNN sẽ nhóm họp với các NHTM về vấn đề chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng trong năm 2012 trên cơ sở phân định hạn mức khác nhau tùy vào sức khỏe của từng NHTM.
• Theo thông tin từ Văn phòng Chính phủ, do một số đơn vị phát điện chưa hoàn thành cài đặt và tích hợp hệ thống thông tin … nên chưa đảm bảo việc vận hành thị trường phát điện cạnh tranh chính thức vào ngày 01/01/2012.
• Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) vừa công bố Báo cáo Phát triển tài chính toàn cầu 2011, trong đó Việt Nam xếp thứ 50 trên tổng số 60 quốc gia và vùng lãnh thổ được xếp hạng. Thứ hạng này tụt 4 bậc so với báo cáo 2010 do Việt nam chỉ nhận được 2.98 điểm (trên thang điểm 7), giảm 0.05 điểm so với năm ngoái.
Tuy nhiên, dịch vụ ngân hàng của Việt Nam được đánh giá khá cao khi xếp ở ngưỡng trung bình (30) bất chấp những vấn đề nảy sinh gần đây về thanh khoản cũng như nợ xấu hay áp lực sáp nhập, hợp nhất.
• Tuần qua, báo cáo cạnh tranh công nghiệp Việt Nam 2011 đã được Bộ Công Thương và Tổ chức phát triển Công nghiệp Liên Hợp Quốc (UNIDO) công bố. Theo đó, báo cáo sơ bộ về xếp hạng hiệu suất công nghiệp (CIP) cho thấy, chỉ trong bốn năm (từ 2005 – 2009), Việt nam đã tiến 14 bậc, vượt qua cả những đối thủ cạnh tranh lớn với truyền thống công nghiệp hóa lâu đời như Ai Cập, Morocco và Nga.
• Liên quan đến vấn đề tái cơ cấu nền kinh tế, Thủ tướng Chính phủ cho biết sẽ trực tiếp chỉ đạo nhiệm vụ trọng tâm này. Các phó thủ tướng, các bộ trưởng theo phân công sẽ chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ tái cơ cấu trong phạm vi ngành, lĩnh vực đang phụ trách.
Theo đó, Thủ tướng cho biết không cần thiết thành lập Ủy ban tái cơ cấu nền kinh tế và xây dựng một đạo luật riêng về tái cơ cấu. Chính phủ sẽ trình Đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng tại Kỳ họp thứ 3 của Quốc hội.
• Ngày 14/12, tại Hội nghị ngoại giao lần thứ 27, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu chấm dứt mời gọi đầu tư với các dự án ximăng, thép, da giày, may mặc… và tập trung vào các dự án, tập đoàn có công nghệ cao.
• Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ vừa ký ban hành Chỉ thị số 03/CT-BTC về việc bình ổn giá trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Thìn và quý 1/2012. Theo đó, về công tác bình ổn giá, Bộ trưởng Bộ Tài chính yêu cầu giám đốc sở tài chính các tỉnh chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành của địa phương theo dõi sát diễn biến cung cầu và tình hình giá cả thị trường.
• Theo kế hoạch phân bổ vốn năm 2012 của Bộ Giao thông Vân tải đã được trình Chính phủ thì ngành giao thông cần tới 54,000 tỷ đồng.
Trong đó, 15,000 tỷ đồng vốn ngân sách bối trí cho 87 dự án; 20,000 tỷ đồng từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ cho 120 dự án; và khoảng 20,000 tỷ đồng còn lại sẽ được Bộ Giao thông Vận tải huy động từ các nguồn vốn bên ngoài để đầu tư cho 40 dự án thực hiện dưới hình thức xây dựng – khai thác – chuyển giao (BOT) và hợp tác công – tư (PPP).
• Vụ Xuất nhập khẩu thuộc Bộ Công thương cho biết, từ đầu năm đến nay da giày đã trở thành một trong các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.
Theo thống kê của Bộ Công thương, trong 10 tháng đầu năm 2011, xuất khẩu da giày đã thu về 5.11 tỷ USD, tăng 25.8% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo cả năm 2011, xuất khẩu giày dép của Việt Nam sẽ đạt 6 tỷ USD.
• Hiệp hội bất động sản châu Á của Mỹ (AREAA) đã tới thăm thị trường bất động sản Việt Nam. Đây được xem là một sự kiện quan trọng mang lại nhiều tín hiệu vui cho những nhà đầu tư bất động sản cũng như cho thị trường bất động sản trong nước.
