Tại hội nghị triển khai kế hoạch thu mua, chế biến xuất khẩu điều năm 2012 do Hiệp hội điều Việt Nam (Vinacas) tổ chức ngày 29-2 tại TPHCM, nhiều doanh nghiệp cho biết chỉ mua điều thô chế biến đến hết tháng 4, rồi sau đó sẽ ngưng mua cho đến khi có những hợp đồng xuất khẩu mới.
Ông Huỳnh Văn Ngừng, Giám đốc Công ty TNHH Minh Lâm, TPHCM cho biết, công ty chỉ mua vài ngàn tấn điều thô, đủ đáp ứng đơn hàng đến hết tháng 4, chứ không mua thêm vì chưa ký được hợp đồng mới nào.
Theo ông La Vĩnh Lợi, Giám đốc Công ty Quang Vinh, nhiều khả năng giá điều thô sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới khi Đồng Nai, Bình Phước vào vụ thu hoạch chính.
“Sở dĩ, doanh nghiệp chế biến điều xuất khẩu chưa muốn mua nhiều điều nguyên liệu vì do khủng hoảng nợ ở châu Âu, nhiều đơn hàng nhập khẩu từ đây giảm nên không dám mua nhiều, phần khác do nhiều doanh nghiệp vẫn còn tồn một lượng điều khá lớn từ năm 2011”, ông Lợi nói.
Việc doanh nghiệp hiện còn tồn kho một lượng điều nhân khá lớn là do giữa năm 2011 nhiều doanh nghiệp dự đoán thời điểm cuối năm 2011 giá điều sẽ lên cao. Điều này một phần do những thông tin dự báo của Vinacas đưa ra vào nữa cuối năm 2011.
Lúc dó, theo dự báo của Vinacas là tứ cuối quí 3-2011 giá điều sẽ ở mức trên 12 đô la Mỹ/kg, tăng khoảng 2 đô la Mỹ/kg so với thời điểm quí 2-2011.
Chính vì nhiều doanh nghiệp tin rằng vào cuối năm 2011 giá điều nhân sẽ tăng nên doanh nghiệp dự trữ một lượng hàng lớn, bên cạnh đó, một bộ phận người dân cũng dự trữ với hy vọng bán được giá cao.
Tuy nhiên, do những diễn biến bất thường kinh tế châu Âu nên từ cuối tháng 10-2011 số lượng đơn hàng nhập khẩu điều từ Việt Nam liên tục giảm. Kết quả, giá điều nhân xuất khẩu giảm.
Cụ thể, từ khoảng 10 đô la Mỹ/kg, sau đó, giá liên tục giảm. Tính đến ngày 29-2, giá đều trên thị trường thế giới ở mức 6,3 - 6,6 đô la Mỹ/kg. Hiện nhiều doanh nghiệp có một lượng điều nhân dự trữ khá lớn và chấp nhận bán với giá nói trên thì doanh nghiệp lỗ khoảng 10.000 - 15.000 đồng/ kg.
Ngày 29-2, giá điều thô trên thị trường Đồng Nai, Bình Phước dao động ở mức 20.000 - 21.000 đồng/kg.
Nếu so sánh với giá điều cùng thời gian này năm trước thì hiện giá điều đã giảm hơn 20.000 đồng/kg, giảm 15.000 đồng/kg so với mức giá trung bình của cả năm 2011.
Do khó khăn về thị trường nên mục tiêu đạt 1,7 tỉ đô la Mỹ mà Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đề ra từ đầu năm cho ngành điều, theo ông Nguyễn Thái Học, Chủ tịch Vinacas nhiều khả năng sẽ không đạt được.
Trước khả năng giá điều sẽ tiếp tục rớt giá trong tháng 3, tháng 4, Vinacas đã có công văn đề nghị Chính phủ sớm có chính sách hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp ngành điều để mua điều thô từ người dân nhằmgiảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu điều.
Tuy ông chủ tịch Vinacas nói doanh nghiệp điều đang gặp kkhó khăn nhưng theo ông Nguyễn Đức Thanh, Phó chủ tịch thường trực Vinacas, trong năm 2011 hầu hết doanh nghiệp xuất khẩu hạt điều đều có lãi.
Giám đốc một doanh nghiệp cho biết, doanh nghiệp không thiếu vốn để mua điều thô từ người dân. “Doanh nghiệp không muốn mua vì chưa có hợp đồng xuất khẩu mới được ký”, ông này khẳng định với Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online bên lề cuộc họp.
Năm nay, Vinacas dự kiến sẽ nhập khẩu khoảng hơn 200.000 tấn điều thô, giảm hơn 50% so với năm 2011 để tâp trung mua điều trong nước.
Hiện Đông Nam bộ bắt đầu vào vụ chính thu hoạch điều. Dự kiến sản lượng điều thô năm nay vào khoảng 350.000 - 380.000 tấn.
Theo dự báo của Vinacas thì giá điều sẽ bắt đầu tăng trở lại từ quí 2 năm nay. Tuy vậy, nhiều doanh nghiệp cho biết, dù Vinacas có dự báo như vậy nhưng không dám mua điều thô vào thời điểm này vì lo ngại sẽ lặp lại kết quả như thời điểm cuối năm 2011.